Verordening (EU) 2021/784 van 29 april 2021 inzake het tegengaan van de verspreiding van terroristische online-inhoud l(hierna "de TCO-verordening") is sinds 7 juni 2022 rechtstreeks van toepassing in alle lidstaten van de Europese Unie. Zij stelt uniforme regels vast om ervoor te zorgen dat aanbieders van hostingdiensten, die inhoud van gebruikers voor het publiek beschikbaar stellen, het misbruik van hun diensten voor de verspreiding van terroristische inhoud onder het publiek bestrijden.
In de praktijk verplicht de TCO-verordening
- enerzijds de aanbieders van hostingdiensten om te voldoen aan een aantal verplichtingen om de strijd tegen de onlineverspreiding van terroristische inhoud aan te scherpen en,
- anderzijds dat elke lidstaat een of meer autoriteiten aanduidt die verantwoordelijk zijn voor de tenuitvoerlegging van de verordening (bijv. sancties bij niet-naleving).
Wat is terroristische inhoud?
De TCO-verordening definieert terroristische inhoud als een of meer van de volgende soorten materiaal, namelijk materiaal (tekst, beeld, geluidsopname, video en live-uitzendingen van terroristische misdrijven) dat:
- aanzet tot het plegen van een misdrijf, indien dat materiaal direct of indirect het plegen van dergelijke misdrijven bepleit (bijv. bijvoorbeeld door terroristische daden te verheerlijken), waardoor een gevaar ontstaat dat een of meer van die misdrijven mogelijk worden gepleegd;
- een persoon of een groep personen aanspoort om een terroristisch misdrijf te plegen of daaraan een bijdrage te leveren;
- een persoon of een groep personen aanspoort om deel te nemen aan de activiteiten van een terroristische groepering;
- instructies biedt voor het vervaardigen of gebruiken van explosieven, vuurwapens of andere wapens of schadelijke of gevaarlijke stoffen, of voor andere specifieke methoden of technieken, met als doel terroristische misdrijven te plegen of daaraan een bijdrage te leveren;
- een dreiging vormt wat betreft het plegen van een terroristisch misdrijf.
De TCO-verordening bepaalt echter: “Materiaal dat voor educatieve, journalistieke, artistieke of onderzoeksdoeleinden of met het oog op het voorkomen of bestrijden van terrorisme onder het publiek wordt verspreid, met inbegrip van materiaal dat een uiting vormt van polemische of controversiële standpunten in het publieke debat, wordt niet geacht terroristische inhoud te zijn. Met een beoordeling wordt het werkelijke doel van die verspreiding bepaald en wordt nagegaan of het materiaal voor die doeleinden onder het publiek wordt verspreid.” De TCO-verordening heeft immers tot doel bij te dragen tot de bescherming van de openbare veiligheid en tegelijkertijd passende en degelijke waarborgen te bieden om de bescherming van de grondrechten, met name de vrijheid van meningsuiting en informatie, te waarborgen.
Welke dienstverleners vallen onder de TCO-verordening?
De TCO-verordening is van toepassing op alle aanbieders van hostingdiensten, met name diensten van de informatiemaatschappij die door een gebruiker van de dienst verstrekte informatie en verstrekt materiaal op zijn verzoek opslaan, voor zover ze informatie onder het publiek verspreiden. De aanbieder van inhoud is een gebruiker die informatie heeft verstrekt die door een aanbieder van hostingdiensten opgeslagen en onder het publiek verspreid wordt of werd.
De relevante aanbieders van diensten zijn dus bijvoorbeeld aanbieders van socialemedia-, video-, image- en audio-sharing-diensten, alsook filesharingdiensten en andere clouddiensten, voor zover die diensten worden gebruikt om de opgeslagen informatie op rechtstreeks verzoek van de aanbieder van inhoud aan het publiek beschikbaar te stellen.
Ten slotte is de TCO-verordening, om gebruikers in de hele Europese Unie te beschermen en rekening houdend met het feit dat terroristische inhoud vaak onder het publiek wordt verspreid via diensten die worden aangeboden door in derde landen gevestigde aanbieders van hostingdiensten, van toepassing op aanbieders vanaf het moment dat zij hun dienst in de EU aanbieden, dat wil zeggen ongeacht het land van hun hoofdvestiging. Het gaat dus ook om niet-Europese aanbieders.